chữ quốc ngữ ra đời vào thế kỷ nào

Những hero thứ nhất nhập tiến thủ trình chữ quốc ngữ - Kỳ 2:

400 năm tiếp theo, người Việt, những người dân thụ tận hưởng và kiêu hãnh loại chữ này, lại biết đặc biệt tơ mơ về lịch sử dân tộc của chính nó. Họ ko biết kiên cố ai là kẻ tạo ra đi ra chữ Việt, Francesco de Pina hoặc Alexandre de Rhodes?

Ở đâu, Thanh Chiêm hoặc Nước Mặn? Lưu lưu giữ ra sao? Phổ biến đổi đi ra sao? Phát triển ra sao? Lúc này được dùng phổ thông?

Công mức độ của những người Bồ

Trong nhì thế kỷ kể từ 15 cho tới 17, những thương buôn Bồ Đào Nha xuất hiện đa số từng trái đất. Theo chân chúng ta là những mái ấm tuyên giáo, phần rộng lớn là kẻ Bồ và người Ý, tháp tùng truyền giáo ở những vùng khu đất mới nhất.

Theo đo đếm của linh mục Đỗ Quang Chính thì nhập số 145 giáo sĩ nằm trong 17 quốc tịch cho tới Đàng Trong tuyên giáo từ thời điểm năm 1615-1788, sở hữu cho tới 74 người Bồ Đào Nha, 30 người Ý.

Dòng Tên (Jesu) của đạo Thiên Chúa là loại tu cút truyền giáo thời kỳ ấy. Theo luật của loại, từng lúc tới vùng khu đất mới nhất cần học tập giờ khu vực, và với tài năng riêng rẽ từng người, chúng ta tiếp tục Latin hóa khẩu ca và chữ ghi chép khu vực nhằm những người dân theo dõi đạo rất có thể gọi được những kinh sách của đạo.

Thứ chữ Latin này được để lại cho những giáo sĩ cho tới sau. Đây là cách thức mà người ta tiếp tục triển khai ở nhiều điểm như đè Độ, Trung Quốc, Nhật Bản, Brasil... trong số thế kỷ 15, 16 trước lúc tới nước ta. Riêng ở Viễn Đông, loại tu này thiết lập một trụ sở rộng lớn và lâu lâu năm ở Macau nhằm thực hiện điểm cút và cho tới cho những giáo sĩ.

Đầu thế kỷ 17, năm 1615, những giáo sĩ Dòng Tên đang đi vào Đàng Trong và phiên lần chúng ta học tập giờ Việt. Sau bại, những giáo sĩ này tiếp tục hợp tác nhập việc Latin hóa chữ Việt.

Tài liệu ghi chép tay của giáo sĩ João Roiz (người Bồ) ghi chép năm 1621 tiếp tục sở hữu những chữ quốc ngữ thuở đầu như An Nam (Việt Nam tức Đàng Trong. Thời đặc điểm đó việt nam chưa xuất hiện vùng khu đất Nam Bộ), Sinoa (xứ Hóa tức Thuận Hóa), unsai (ông sãi), Cacham (Kẻ Chàm, về sau là Thanh Chiêm), ungue (ông nghè)...

Còn những chữ Việt nhập phiên bản tường trình của Gapar Louis (người Bồ) ghi chép năm 1621 đã và đang sở hữu chữ ungué (ông nghè), bancô (bàn cổ). Còn Cristoforo Borri (người Ý), người sáng tác cuốn Xứ Đàng Trong, cho tới Đàng Trong cùng theo với Francesco de Pina xây dựng trú sở Nước Mặn (Bình Định) năm 1618, nhập kiệt tác ghi chép năm 1621 tiếp tục sở hữu những chữ: Tunchim (Đông Kinh, tức Hà Nội), Lai (Lào), Ainam (Hải Nam), kemoi (kẻ từng, xứ từng, Tây Nguyên), Quanguya (Quảng Nghĩa), Quignin (Qui Nhơn), dàdèn lùt (đã cho tới lúc), nayre (nài), doij (đói), chià (trà), sayc kim (sách kinh), cò (có). Cũng năm 1621, giáo sĩ Bozumi ghi chép những chữ: onsaij (ông sãi), Quanghia (Quảng Nghĩa), Nuoecman (Nước Mặn), domain authority an nua (dạ ăn nữa)...

Như vậy, cho tới năm 1621, việc Latin hóa giờ Việt vẫn chưa xuất hiện vệt thanh. Tài liệu ghi chép tay của giáo sĩ Antonio de Fontes, một học tập trò của Francesco de Pina, ghi chép năm 1626 tiếp tục thấy xuất hiện nay vệt thanh. Dĩgcham (Dinh Chàm), Núocman (Nước Mặn), Sinúa (xứ Hóa), ondedóc (ông đề đốc), nhít la khấu, khấu la nhít (nhứt là ko, ko là nhứt).

Và di cảo của Pina một vừa hai phải nhìn thấy ở Thư viện Hoàng gia Bồ Đào Nha thân mật năm 2018 thì chữ quốc ngữ tiếp tục sở hữu vệt như ngày này. Tài liệu này trưng bày nhập Hội thảo về chữ quốc ngữ ra mắt bên trên Lisbon nhập mon 7-2018.

Công trình tập dượt thể

Như vậy, rất có thể xác định rằng chữ quốc ngữ Ra đời sở hữu một quy trình lâu năm từ thời điểm năm 1618 cho tới 1625 với việc liên minh của đa số người chứ không chỉ có một người. Và phần nhiều "tác giả" của chữ quốc ngữ đều là kẻ Bồ Đào Nha, người Ý cùng theo với một trong những người Việt theo dõi đạo Thiên Chúa canh ty mức độ.

Và người được xác lập "giỏi giờ Việt nhứt" và sở hữu công rộng lớn nhứt trong những việc tạo ra đi ra chữ quốc ngữ đó là giáo sĩ Francesco de Pina người Bồ Đào Nha.

Francesco de Pina cho tới Hội An đầu năm mới 1617, xây dựng trú sở Nước Mặn năm 1618, rồi xây dựng trú sở Thanh Chiêm (tức Kẻ Chàm, Dinh Chàm) năm 1623. Từ năm 1619, Pina cho tới ngụ tại Thanh Chiêm và thời điểm cuối năm 1625 ông chết trôi trên biển khơi Cù Lao Chàm bởi vướng áo chùng ko tập bơi được Lúc thuyền lật.

Thi thể ông được chôn ở sau thánh địa Phước Kiều (nay là thánh địa Thánh Andre), nằm trong thôn Thanh Chiêm 1, xã Điện Phương, thị trấn Điện Bàn giấy, tỉnh Quảng Nam. Đây là thánh địa bởi chủ yếu ông xây dựng lúc tới ngụ tại Thanh Chiêm và là điểm đồn trú của đa số giáo sĩ không giống, nhập bại sở hữu Đắc Lộ.

Sau Lúc ông mất mặt, một học tập trò giờ Việt của ông là giáo sĩ Alexandre de Rhodes (Đắc Lộ) cho tới Đàng Trong năm 1624, tiếp tục ôm toàn bộ những di cảo của thầy đem về Macau nhập năm 1626. Tại Macau thuở ấy còn tồn tại nhì giáo sĩ cũng chú ý nghiên cứu và phân tích chữ quốc ngữ và tiếp tục biên soạn thảo nhì cuốn tự động điển Việt-Bồ-La và Bồ-Việt.

Đó là nhì giáo sĩ Gaspar d’Amaral và Antonio Barbosa trú ngụ ở Macau ngay sát 10 năm. Đáng tiếc là công trình xây dựng của mình còn chưa kịp công tía thì mon 2-1646 Gaspar mất mặt bên trên đường thủy tiếp cận việt nam và tiếp sau đó 1 năm thì Barbosa cũng mất mặt vì như thế dịch.

Trong câu nói. phát biểu đầu cuốn Tự điển Việt - Bồ - La của tớ, Đắc Lộ sở hữu nói đến việc "tham khảo" tư liệu của nhì giáo sĩ bên trên, đã cho thấy Đắc Lộ tiếp tục thừa kế những di tích được người không giống tạo ra đi ra nhằm góp thêm phần hoàn thiện cuốn tự động điển nổi tiếng Việt thứ nhất bên trên trái đất.

Điều không mong muốn là lúc bấy giờ vẫn không tìm kiếm thấy nhì cuốn tự động điển của Gaspar và Barbosa tiếp tục ghi chép. Rất mong chờ số phận của chính nó tương tự cuốn tự động điển của chống Đa Lộc, tưởng tiếp tục cháy mất mặt nhập một trận hỏa thiến ở Cà Mau tuy nhiên lại được nhìn thấy nhập những năm 1980.

_____________________________________

Kỳ tới: Người thứ nhất tạo nên chữ quốc ngữ