chính sách cấm đạo của nhà nguyễn

Nguyễn Phúc Ánh đăng quang (vua Gia Long) vua năm 1802. Vì hàm ơn giám mục Pigneau tiếp tục hỗ trợ trong các việc cướp lại ngai rồng vàng, vua Gia Long cực kỳ nhân nhượng với những quá sai Pháp, tuy nhiên về cuối đời tiếp tục đem những nghi vấn và băn khoăn kinh khủng trước việc xuất hiện và tác động của những quá sai quốc tế.

Nhìn công cộng, Công giáo thời Gia Long khá yên tĩnh ổn định. Suốt thời Gia Long, ông đã cho thấy một giới hạn với Công giáo về xây đựng thánh địa mới mẻ năm 1804.^[1]

Bạn đang xem: chính sách cấm đạo của nhà nguyễn

Từ năm 1820 - 1825 về cơ phiên bản Minh Mạng có thái phỏng giá buốt nhạt với Công giáo chứ chưa xuất hiện một hành vi rõ ràng nào. Bởi lẽ vua Minh Mạng còn nể công thần khai quốc Lê Văn Duyệt - một người giành nhiều ưu tiên với Công giáo. Mặt không giống ông “tôn trọng” di huấn của Gia Long là ko được truy bức Công giáo^[2], phần nữa vì thế chưa xuất hiện nguyên cớ nhằm thể hiện tại thái phỏng rắn rỏi với Công giáo.

Quan hệ triều đình Nguyễn và những quá sai càng ngày càng xấu xa chuồn, cho tới 1825 Minh Mạng truyền cho triệu tập những quá sai về Huế gọi là gom triều đình dịch thuật tuy nhiên thực tiễn là trấn áp những quá sai giới hạn truyền giáo. Việc đó lại được Lê Văn Duyệt, một quan liêu lại sở hữu quyền năng nhập triều đình Lúc cơ can thiệp nhằm chở che cho tới những người dân Công giáo. Kết ngược là những quá sai được tự tại, tuy nhiên thành kiến của Minh Mạng với Công giáo ngày càng nặng nề nề. Bởi lẽ kể từ 1825 - 1830 vẫn đang còn 6 quá sai cho tới Trung và Nam VN truyền giáo một cơ hội dấm dúi. Có lẽ công thần Lê Văn Duyệt chính thức đưa đến sự  “khó chịu” của Minh Mạng với Công giáo và với chủ yếu phiên bản thân thiện ông tao, vì thế Lê Văn Duyệt bênh người Công giáo.

Tháng 1/1833, Minh Mạng rời khỏi chỉ dụ cấm đạo thứ nhất. Chỉ dụ này chỉ rằng cho tới yếu tố nghi kị lễ, chưa thẳng rằng cho tới việc xử trị những quá sai châu Âu. Tuy nhiên tiếp tục đem người cần bị tiêu diệt như tình huống của Gagelin truyền giáo ở VN kể từ 1821.

Đồng thời với việc cấm đạo Minh Mạng cũng triển khai kế tiếp hoach mách bảo và dạy dỗ dân bám theo đạo về bên với tín ngưỡng và đạo lý truyền thống.

Năm 1834, Minh Mạng biên soạn một tư liệu mang tên “Thất điều giáo huấn”, khuyến dụ dân bọn chúng thực hiện những điều chất lượng tốt lành lặn nhằm mục đích nâng lên phẩm hóa học, đạo đức nghề nghiệp. Tại điều 7, mang tên Sùng chủ yếu học tập, Minh Mạng răn dạy dân nên học tập bám theo đạo Khổng, phê phán đạo Công giáo (ngôn ngữ văn phiên bản gọi đạo Gia Tô), răn dạy ai đó đã bám theo nên nhanh chóng vứt đi.

Tháng 12/1835, Minh Mạng ban hành chỉ dụ cấm đạo loại nhị, khó khăn hơn. Vì ông coi sự tham gia của giám mục Marchand (tên Việt là Cố Du) nhập cuộc khởi nghĩa của Lê Văn Khôi là vẹn toàn nhân chủ yếu. Chỉ dụ này quy lăm le những quan liêu cần săn lùng, bắt những quá sai đang được truyền giáo nội địa xử chém. Đây là phiên thứ nhất triều đình rời khỏi mệnh lệnh xử tử so với người truyền giáo nước ngoài quốc, ko thấy rằng cho tới người phiên bản xứ. Nhìn công cộng, sau sự khiếu nại Lê Văn Khôi, Minh Mạng phát hành nhiều sắc dụ về đạo Công giáo, khắc nghiệt với đạo trưởng phương Tây, phối hợp răn đe, giáo dục những giáo dân giáo nội địa nhằm mục đích kết hợp đem hiệu suất cao quyết sách cấm đạo của tôi.

Lần thứ nhất quyết sách với Công giáo đem rằng cho tới linh mục phiên bản xứ được rằng cho tới nhập chỉ dụ phát hành năm 1838 nhập phạm vi những tỉnh Nghệ An, TP Hà Tĩnh và Thanh Hoá. Trong số đó đem rằng cho tới trị những linh mục phiên bản xứ. Tuy nhiên triều đình cũng sử dụng một biện pháp ôn hoà tất nhiên là khuyến khích những linh mục vứt đạo, được triều đình đại xá tựa như các tấm gương. Giáo dân không phải trị tội.

Tháng 6/1839, triều đình còn phát hành một chỉ dụ mật nhập phạm vi những tỉnh kể từ TP Hà Tĩnh trở rời khỏi, nhằm truy lần quá sai Siméon F. Bernueux.

Cũng nhập thời hạn này, căn nhà Nguyễn còn phát hành một chỉ dụ kết cấu ở 6 tỉnh Nam Kỳ nhằm mục đích trấn áp tình hình sau cuộc khởi nghĩa của Lê Văn Khôi.

Như vậy, 3 chỉ dụ sau đây đa phần rằng nhập phạm vi địa hạt, không giống với 2 chỉ dụ đầu 1833, 1835 là phạm vi cả nước.

Có lẽ lần thứ nhất triều đình rằng cho tới giáo dân là nhập mệnh lệnh dụ mon 10/1839, Minh Mạng buộc vớ toàn bộ cơ thể Công giáo nhập 1 năm cần cải đạo, và sửa quý phái miếu chiền, thông thường miếu^[3]… Mục xài là ngăn ngừa sự lan rộng ra của Công giáo bên trên VN.

Chính sách của Nhà nước phong loài kiến Nguyễn so với xã hội giáo dân đối với quyết sách so với những giáo sĩ có phần uyển fake hơn. Cho cho tới trước lúc thực dân Pháp nổ súng xâm lăng VN, nước nhà phong loài kiến Nguyễn coi giáo dân là những thần dân nhẹ nhõm dạ tin cậy bám theo một tôn giáo xa vời kỳ lạ, hoàn toàn có thể giáo huấn chúng ta kể từ vứt tôn giáo cơ nhằm về bên với những tôn giáo và tín ngưỡng truyền thống cuội nguồn. Xuất phân phát kể từ ý kiến cơ, Minh Mạng tiếp tục căn nhà trương một quyết sách “trước hãy giáo huấn và chỉ chống chế Lúc quan trọng.”

Những quyết sách rằng bên trên, về cơ phiên bản được lưu giữ bên dưới thời Thiệu Trị và trong thời hạn đầu thời Tự Đức.

Chính sách so với giáo dân của Nhà nước phong loài kiến Nguyễn trở thành khốc liệt kể từ sau khoản thời gian Pháp nổ súng xâm lăng VN nhất là ngay lập tức sau khoản thời gian Pháp xâm chiếm trở thành Gia Định khai mạc cuộc xâm lăng Nam Kỳ.

Như vậy, hoàn toàn có thể thấy rằng, đối tượng chủ yếu của những chỉ dụ cấm dạo bước bên dưới thời Minh Mạng trước không còn là nhằm mục đích nhập những quá sai Châu Âu và những đấng bề bên trên của mặt hàng giáo phẩm chứ hiếm khi đả động cho tới tổ chức triển khai giáo hội hạ tầng. Đây là một trong nguyên nhân căn phiên bản đã cho chúng ta thấy Công giáo bên dưới thời Minh Mạng vẫn “phát triển” tuy nhiên khồng hề suy giảm.

Năm 1841, Thiệu Trị nối ngôi Minh Mạng. Chính sách của ông thả lỏng với Công giáo.

Thời Thiệu Trị, Công giáo thừa hưởng một không khí kha khá yên tĩnh ả nhập 6 năm đầu. Thái team của Thiệu Trị so với những đạo trưởng Tây Dương đem phần nương nhẹ nhõm, vì thế bám theo ông: “Nghĩ bọn chúng là kẻ ngoài giáo hoá, không biết rõ rệt mệnh lệnh cấm, ni nước trưởng nước ấy tiếp tục sai người cho tới kêu nài, xét cho tới đem lòng kính thuận, trở thành khẩn cũng lượng nên gia ơn rộng lớn, tha bổng cho tới về nhằm tỏ lòng nhân thương người và nghĩa tình đàng hoàng với những người nước xa vời của triều đình tao.”^[4]

Đến 1847, Lúc tàu chiến Pháp nhòm ngó ở TP Đà Nẵng, Thiệu Trị mới mẻ cấm đạo.

Xem thêm: em chồng chị dâu

Tuy nhiên, được 1 năm thì ông tạ thế. Vì vậy, nhập thực tiễn số giáo dân “bị nạn” bên dưới thời Thiệu Trị hầu hết ko đáng chú ý. Trong xuyên suốt trong thời hạn trị vì thế (1841 - 1847), ông phát hành nhị đạo dụ và ko xử tử một đạo ngôi trường phương Tây nào là mặc dù những người dân này đã nhận được án xử tử sau khoản thời gian bị tóm gọn và ông trả lại tự tại cho tới đa số những đạo trưởng phương Tây hiện giờ đang bị kìm hãm. Song, bên dưới thời vua Thiệu Trị, sinh hoạt tương quan cho tới chủ yếu trị biểu lộ công khai minh bạch rộng lớn ở những đạo  trưởng này.^[5]

Sang thời Tự Đức 1848 - 1883, đối chiếu với những chỉ dụ cấm đạo của Minh Mạng và Thiệu Trị thời chỉ dụ của Tự Đức đem phân biệt rõ rệt Một trong những quá sai người Âu và những linh mục VN, Một trong những chức sắc phiên bản xứ, nhất là những quá sai Châu Âu cần Chịu trị nghiêm cẩn khắc.

Từ sau vụ tàu chiến Pháp phun đập phá những con thuyền của triều đình ở TP Đà Nẵng năm 1847, thì sự ứng phó của triều đình so với những giáo sĩ quá sai trở thành càng ngày càng khốc liệt. Vấn đề này thấy rõ rệt qua quýt nhị chỉ dụ thứ nhất phát hành nhập mon 8/1848 và mon 3/1851. Riêng chỉ dụ cấm đạo năm 1851 được xem là khó khăn ko tầm thường chỉ dụ năm 1835 bên dưới thời Minh Mạng và tiếp tục có khá nhiều quá sai, linh mục phiên bản xứ bị thịt. Hơn nữa, chỉ dụ năm 1851 phát hành đúng vào lúc xẩy ra vụ Hoàng chỉ bảo, Tự Đức xử lý cực kỳ nghiêm cẩn tương khắc với những đạo trưởng Tây Dương, đạo trưởng phiên bản xứ, những chủng sinh và những quan liêu chức phiên bản xứ ko thực hiện nghiêm cẩn lệnh: “Các đạo trưởng Tây Dương cần bị chặt đầu; chủng sinh và những học tập trò của những đạo trưởng Tây Dương và phiên bản xứ cần lấy thắt cổ. Những kẻ chứa chấp chấp chúng ta cũng cần bị hình trị tương tự: Những hình trị tương tự động cũng khá được vận dụng cho tới những thương hiệu lý trưởng những thôn tiếp tục chứa chấp chấp chúng ta. Tất cả quan liêu chức tuy nhiên ở địa phận chúng ta thống trị đem đạo trưởng bị tóm gọn có khả năng sẽ bị phân phát cơ hội chức”^[6].

Năm 1854, Tự Đức phát hành chỉ dụ tiếp theo sau. Chỉ dụ này càng nghiêm cẩn tương khắc rộng lớn với những quá sai và con cái rán người Âu. Khi bị tóm gọn đều cần Chịu tội trị chém đầu và tùng xẻo. Giáo dân phiên bản xứ cũng Chịu hình trị nghiêm cẩn tương khắc tuy nhiên ko cho tới nút phái chém đầu. Chi tiết như sau: “Tháng 7 nhuận, Tự Đức năm loại 7 (1854), triều đình xác định rõ lại điều cấm về bám theo đạo Gia Tô: (…) Khoản 1: Bắt được đạo trưởng người Tây Dương thì xử tội chém đầu bêu rồi quăng xác xuống sống; bọn con cái rán người Tây và đạo trưởng người phiên bản quốc thì xử trảm ngay lập tức người Tây và đạo trưởng người phiên bản quốc thì xử trảm ngay; còn bọn con cái rán người phiên bản quốc thì phân phát vãng chuồn giày vò ở trạm gác bảo ven biên thuỳ tuy nhiên ko cần là vùng biển…”.

Như vậy, cho cho tới trước thời Pháp xâm lăng, án chỉ dụ cấm đạo của Tự Đức vẫn phía chủ yếu nhập những giáo sĩ nước ngoài quốc và ko “đánh trực tiếp” nhập tổ chức triển khai hạ tầng của giáo hội là xứ chúng ta đạo, tương đương đại đại hầu hết giáo dân. Khi nguy cơ tiềm ẩn thoát nước lại gần rộng lớn, bức xúc rộng lớn và sự gom mức độ của những đạo trưởng cho tới lực lượng bên phía trong và bên phía ngoài ngăn chặn triều đình cũng công khai minh bạch rộng lớn, nên nhìn toàn diện quyết sách cấm đạo Tự Đức thiên nhiều về hình trị và nghiêm ngặt rộng lớn, tuy nhiên ko cần khó khăn với toàn bộ những đối tượng người tiêu dùng và ko cần khó khăn vô cùng. Trong những đạo dụ của tôi, tương đương Minh Mạng, Tự Đức cũng có thể có những quyết sách khoan hồng, khuyến dụ giáo dân không áp theo giặc và không áp theo đạo.

Sau Lúc Pháp nhập VN, Công giáo mang trong mình một điểm dựa vững chãi là Pháp nên một trong những giáo dân và đạo trưởng phương Tây khiến cho bất bình rộng lớn cho tới triều đình và dân bọn chúng, tạo ra cho tới chúng ta đem trở thành loài kiến coi Công giáo cũng chính là thực dân nên so với đạo trưởng phương Tây, Tự Đức vẫn lưu giữ hình trị tại mức cao nhất: Đối với những người dân tự nguyện vứt bỏ đạo, Tự Đức đem những quyết sách khoan hồng.

Từ mon 1 - 3/1860, liên tục triều đình Tự Đức ban 3 sắc chỉ tương quan cho tới cấm đạo. Tuy nhiên cần cho tới sắc chỉ mon 6/1861, hay còn gọi là chỉ dụ phân tháp, được triển khai với việc giám sát và nhắc nhở triệt nhằm của triều đình. Mặc mặc dù chỉ triển khai nhập thời hạn ko lâu (cho cho tới Lúc triều đình ký hoà ước Nhâm Tuất 1862) tuy nhiên chỉ dụ phân tháp của Tự Đức khiến cho thiệt sợ hãi u ám cho những người Công giáo. Chỉ dụ này thực hiện cho những người Công giáo cần ly nghiền sinh sống xa vời ck con cái. Điều cần thiết nó sẽ bị tiến công thẳng nhập khối hệ thống giáo hội hạ tầng. Đặc điểm của những người Công giáo là cần sinh hoạt hội đoàn, đem linh mục thực hiện lễ, mộ đạo. Chỉ dụ này thực hiện những giáo dân không tồn tại thời cơ được họp hành đoàn tín hữu, lưu giữ những sinh hoạt của xứ chúng ta đạo. đa phần người đạo gia tô tân tòng, trị đạo, vứt đạo. đa phần thôn Công giáo bị tan tan. Chỉ dụ này đã thử cho tới 50 ngìn Kitô hữu bị bị tiêu diệt và vứt đạo.^[7]

Năm 1862, trước mức độ xay của Pháp, triều đình Tự Đức đã ký kết với Pháp Hoà ước Nhâm Tuất 1862, nhập cơ ở Điều 2, Tự Đức cần quá nhận sự tồn sợ hãi của Công giáo bên trên quốc gia bản thân, mặc dù trước cơ vua và triều đình ra quyết định việc vứt cấm đạo là một trong nhập nhị điều quyết ko thể nhân nhượng. Điều 2 Hoà ước quy dịnh: “Quý quốc nằm trong nước Y - trộn - nho (Tây Ban Nha - BTV) đặt điều truyền đạo Thiên Chúa ở nước tôi, phàm người nước Nam ko kể hạng người nào là, ai ham muốn bám theo thì được tuỳ tiện, ai ko tự nguyện thì ko bắt xay.”^[8]

Đứng về mặt mày văn phiên bản hành chính, Điều 2 Hoà ước 1862 tiếp tục chính thức xong xuôi quyết sách cấm đạo trong phòng Nguyễn so với Công giáo. Sau Lúc ký Hoà ước, mặc dù thái phỏng của triều đình hạn chế nóng bức rộng lớn, tuy vậy thực tế vẫn nỗ lực giới hạn sự cải tiến và phát triển của Công giáo và kiểm soát và điều chỉnh quan hệ với tôn giáo này. Chẳng hạn so với đạo trưởng, năm Tự Đức loại 16 (1863), triều đình căn nhà Nguyễn kiến nghị với Pháp: “Nay đạo trưởng của quý quốc nhập đạo trưởng của Y - trộn - nho cho tới những địa hạt nước tôi, tránh việc ngoài số 15 người, phân chia chuồn truyền đạo thì số người trú ngụ ở nước tôi nên cần đem số nhật lăm le, tuy nhiên di chuyển truyền tập luyện không nên sai ngược mới mẻ là thoả hiệp.”^[9]

Đến năm 1874, căn nhà Nguyễn ký với Pháp Hoà ước Giáp Tuất. Trên phương diện pháp lý, Hòa ước 1874, người Công giáo được quá nhận những độ quý hiếm về mặt mày công dân như được chuồn thi đua và nhập cuộc nhập cỗ máy cơ quan ban ngành tựa như các công dân khác.

----------------------