bộ luật ban hành dưới triều nguyễn là luật gì

Bách khoa toàn thư há Wikipedia

Hoàng Việt luật lệ hoặc còn được nghe biết với thương hiệu Hoàng triều luật lệ, Quốc triều điều luật, Nguyễn triều hình luật, bộ luật Gia Long là cỗ luật đầu tiên của nước ta thời đầu căn nhà Nguyễn vì thế Bắc trở nên Tổng trấn Nguyễn Văn Thành biên soạn thảo và vua Gia Long mang lại phát hành năm 1813.^[1]

Bạn đang xem: bộ luật ban hành dưới triều nguyễn là luật gì

Lịch sử[sửa | sửa mã nguồn]

Vua Gia Long sau thời điểm đăng quang để sở hữu hạ tầng về pháp luật, mệnh lệnh mang lại Nguyễn Văn Thành, Vũ Trinh, Trần Hựu phụ thuộc Đại Thanh luật lệ và Luật Hồng Đức thực hiện hạ tầng biên soạn cỗ luật mang lại triều Nguyễn mang tên gọi là Hoàng Việt quy tắc (còn được gọi là Luật Gia Long), bao gồm 22 quyển và 398 điều^[2] tiếp sau đó vua Gia Long mang lại phát hành đầu tiên nhập năm 1813. Sở luật này gần như là lấy nguyên vẹn khuôn là luật căn nhà Thanh^[3] Trong 398 điều thì chỉ mất 2 điều là rút kể từ Quốc triều Hình luật thời Hậu Lê, vài ba chục điều luật khác lạ một ít về kể từ ngữ đối với luật ở trong phòng Thanh, những điều luật còn sót lại đều sao chép lại y nguyên tên thường gọi lộn nội dung kể cả những tè chú của những điều luật nhập “Đại Thanh luật lệ”^[4]

Giống như “Đại Thanh luật lệ”, Hoàng Việt quy tắc ngoài quyển đầu là mục lục những điều luật, bảng (hay đồ), thể lệ về phục tang, trình diễn giải thuật ngữ, những quyển còn sót lại được tạo thành 6 phân mục, ứng với việc của 6 bộ: Lại, Sở, Lễ, Binh, Hình, Công. Bên cạnh đó, cơ hội trình diễn in dán của “Hoàng Việt luật lệ” cũng giống như với cỗ luật căn nhà Thanh. Một số điều luật nhập “Hoàng Việt luật lệ” tiếp tục lược vứt, thay cho thay đổi một vài tè tiết của luật căn nhà Thanh mang lại phù phù hợp với cơ hội gọi bên trên nước ta (Một số điều luật thay cho thay đổi đơn vị chức năng hành chủ yếu "tỉnh" của Trung Quốc trở nên "doanh, trấn" của nước ta, chức vụ lý trưởng của Trung Quốc vày xã trưởng của Việt Nam).

Hoàng Việt quy tắc được dùng nhập trong cả thời căn nhà Nguyễn rồi sử dụng tiếp ở Trung Kỳ nhập thời Thực dân Pháp lắc đóng góp Việt Nam^[5].

Xem thêm: đường tửu khanh

Sắp xếp nội dung[sửa | sửa mã nguồn]

Hoàng Việt quy tắc với 398 điều và 30 điều tỷ dẫn,^[6] chép nhập 22 cuốn. Có sáu phân mục vì thế ứng với việc sáu Sở Lại, Công, Lễ, Hộ, Binh, Hình phụ trách móc. Chi tiết như sau:

Xem thêm: bạn trai tôi dựa vào ảo tưởng để yêu đương

• Cuốn loại 1: mục lục điều luật, bảng (hay đồ), thể lệ về phục trang tang, trình diễn giải thuật ngữ
• Cuốn thứ hai và 3: 45 điều danh lệ
• Cuốn loại 4 và 5: 27 điều lại luật
• Cuốn loại 6, 7 và 8: 66 điều hộ luật
• Cuốn loại 9: 26 điều lễ luật
• Cuốn loại 10 và 11: 58 điều binh luật
• Cuốn loại 12 cho tới 20: 166 điều hình luật
• Cuốn loại 21: 10 điều công luật
• Cuốn loại 22: dẫn điều luật

Nội dung[sửa | sửa mã nguồn]

Hoàng Việt quy tắc được kiến thiết bên trên hạ tầng khảo xét, tham lam chiếu cỗ luật Hồng Đức (tức Quốc triều Hình luật, là cỗ luật ở trong phòng Lê), tuy nhiên đa phần là mượn cỗ luật ở trong phòng Thanh, mặc dù đã và đang được sửa đổi và update mang lại phù phù hợp với ĐK rõ ràng của nước ta khi bấy giờ.^[7] Trong 398 điều thì 397 là chép lại Đại Thanh quy tắc. Chỉ với cùng 1 điều là rút kể từ Quốc triều Hình luật.^[6]

Bảng (hay đồ): quy tấp tểnh về phương phía xử lý so với những gia sản giành được một cơ hội phạm pháp. Thể lệ nộp trị chuộc tội, chí tiết về ngũ hình, những công cụ sử dụng nhập tù, và phục trang tang chế. Danh lệ quy tấp tểnh về những lý lẽ tổng quát tháo về tội phạm và mẫu mã trừng trị. Phần dẫn đều luật dùng làm chỉ dẫn việc đối chiếu những hình trị và áp dụng luật nhập tình huống vụ việc nhưng mà luật ko quy tấp tểnh cho tới. Hộ luật là những luật về hộ tịch, gia sản, hôn nhân gia đình, thuế, nợ nần, chi phí chợ búa.

Đặc biệt là vấn đề luật về sự việc tuyển chọn phi mang lại vua, Hoàng Việt quy tắc thừa kế những điều luật kể từ thời xưa nhưng mà không tồn tại bất kì sự thay cho thay đổi nào là. Đó là giới hạn tuổi tuyển chọn phi kể từ 13 cho tới 16 tuổi tác (trừ những cuộc hôn nhân gia đình chủ yếu trị, tuy vậy vẫn ko ghi nhận bất kì tình huống nào là vi phạm điều luật bên trên vì như thế hôn nhân gia đình chủ yếu trị).

Xem thêm[sửa | sửa mã nguồn]

• Luật căn nhà Hậu Lê
• Luật Hồng Đức
• Quốc triều nhà giam tụng điều lệ

Luật không giống thời Nguyễn

• Hội điển toát yếu
• Khâm tấp tểnh Đại Nam Hội điển sự lệ
• Minh Mệnh chủ yếu yếu
• Đại Nam điển lệ toát yếu

Chú giải[sửa | sửa mã nguồn]

Thư mục[sửa | sửa mã nguồn]

• Trần Trọng Kim (1971), [[Việt Nam sử lược]], 2, Sài Gòn: Trung tâm Học liệu Xuất bạn dạng nằm trong Sở giáo dục và đào tạo, Bản gốc tàng trữ ngày 27 mon 8 năm 2018, truy vấn ngày 21 mon 9 năm 2008
• Đặng Việt Thủy; Đặng Thành Trung (2008), 54 vị ngọc hoàng Việt Nam, Hà Nội: Nhà xuất bạn dạng Quân team Nhân dân
• Lương Ninh (2000), Lịch sử nước ta giản yếu, Hà Nội: Nhà xuất bạn dạng Chính trị Quốc gia